حضرت زهرا رکن امیر مؤمنان

قَالَ جَابِرُ بْنُ عَبْدِ اللّٰه:‏ سَمِعْتُ رَسُولَ اللّٰه یَقُولُ لِعَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ قَبْلَ مَوْتِهِ بِثَلَاثٍ: «سَلَامُ اللَّهِ عَلَیْکَ یَا أَبَا الرَّیْحَانَتَیْنِ أُوصِیکَ بِرَیْحَانَتَیَّ مِنَ الدُّنْیَا فَعَنْ قَلِیلٍ یَنْهَدُّ رُکْنَاکَ وَ اللَّهُ خَلِیفَتِی عَلَیْکَ. فَلَمَّا قُبِضَ رَسُولُ اللَّهِ قَالَ عَلِیٌّ: هَذَا أَحَدُ رُکْنَیَّ الَّذِی قَالَ لِی رَسُولُ اللَّهِ فَلَمَّا مَاتَتْ فَاطِمَةُ قَالَ عَلِیٌّ: هَذَا الرُّکْنُ الثَّانِی الَّذِی قَالَ رَسُولُ اللَّهِ‏».

ترجمه:

جابر بن عبد اللّٰه گفت: شنیدم که رسول خدا(صلی الله علیه و آله) سه روز قبل از ارتحالش به علی بن ابی طالب(علیه السلام) چنین می‌فرمود: سلام خدا بر تو باد ای پدر دو ریحانه (حسن و حسین(علیهما السلام)). به تو دربارۀ دو ریحانه‌ام در دنیا سفارش می‌کنم. به زودی دو رکن تو منهدم می‌شود، و خدا خلیفۀ من بر تو است. [یعنی خدا جای خالی من را برای تو پر خواهد نمود.]چون رسول خدا(صلی الله علیه و آله) از دنیا رحلت نمود، حضرت علی(علیه السلام) فرمود: این یکی از دو رکن من بود که رسول اللّٰه(صلی الله علیه و آله) به من فرموده بود و چون حضرت فاطمه(علیها السلام) به شهادت رسید، علی(علیه السلام) فرمود: این رکن دومی بود که رسول‌اللّٰه(صلی الله علیه و آله) فرموده بود.

منابع:
امالی، شیخ صدوق، ص۱۹۸؛ معانی الأخبار، شیخ صدوق، ص۴۰۳؛ روضة الواعظین، فتال نیشابوری، ص۱۵۲ و ص۱۵۳؛ بحار الأنوار، علامه مجلسی، ج۴۳، ص۱۷۳و ص۲۶۱.
و با اختلاف کم در این منابع: ألقاب الرسول و عترته، من قدماء المحدثین، ص۲۳؛ تنبیه الغافلین عن فضائل الطالبین، ابن کرامة، ص۴۳؛ مناقب آل أبی طالب، ابن شهر آشوب، ج۳، ص۱۳۶؛ عمده، ابن بطریق، ص۳۰۸؛ کشف الغمة، إربلی، ج۱، ص۶۶.
منابع اهل تسنن: مناقب علی بن أبی طالب، ابن مردویه اصفهانی، ص۲۰۴؛ مقتل الحسین، خوارزمی، ج۱، ص۱۰۳؛ مناقب، خوارزمی، ص۱۴۱؛ تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، ج۱۴، ص۱۶۶ -۱۶۷؛ ترجمة إمام حسین، ابن عساکر، ص۱۷۴؛ ذخائر العقبى، احمد بن عبداللّٰه طبری، ص۵۶؛ نظم درر السمطین، زرندی حنفی، ص۹۸؛ کنز العمال، متقی هندی، ج۱۱، ص۶۲۵.

و همچنین: عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْأَنْصَارِیِّ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ [و آله] وَسَلَّمَ لِعَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ: «سَلَامٌ عَلَیْکَ أَبَا الرَّیْحَانَتَیْنِ مِنَ الدُّنْیَا، فَعَنْ قَلِیلٍ یَذْهَبُ رُکْنَاکَ وَاللَّهُ خَلِیفَتِی عَلَیْکَ»، فَلَمَّا قُبِضَ النَّبِیُّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ [و آله] وَسَلَّمَ قَالَ عَلِیٌّ: هَذَا أَحَدُ الرُّکْنَیْنِ الَّذِی قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ [و آله] وَسَلَّمَ، فَلَمَّا مَاتَتْ فَاطِمَةُ قَالَ: هُوَ الرُّکْنُ الْآخَرُ الَّذِی قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ [و آله] وَسَلَّمَ. فضائل الصحابة، احمد بن حنبل، ج۲، ص۷۷۳.

و همچنین: إنَّ رَسُولَ اللّٰه صَلى اللّٰه تَعَالى عَلیهِ وَ سَلَّم قَالَ لَهُ (عَلِیّ): أَبَا الرِیحَانَتَین، أُوصِیکَ بِرِیحانَتَیَّ خَیراً فَی الدُنیا قَبلَ أَنْ یَنْهَدَّ رُکنَاکَ فَلَمَّا مَاتَ صلى اللّٰه تعالى علیه وسلم قَالَ عَلِیّ: هَذا أَحَدُ الرُکنَین، فَلَمَّا مَاتَتْ فَاطِمَة قَالَ : هَذا الرُّکْنُ الآخَر». الفایق فی غریب الحدیث، جار اللّٰه زمخشری، ج۱، ص۱۶۲.

 

برگرفته از سایت علمی تخصصی حضرت فاطمه زهرا (س)

 

فاطمه زهرا