دورى هر دو از مردم و ستمگران
چهارشنبه, ۷ خرداد ۱۳۹۹، ۱۱:۵۲ ب.ظ
شباهت های حضرت زهرا و حضرت مهدی سلام الله علیهما با یکدیگر
9- دورى هر دو از مردم و ستمگران
الف) دورى حضرت زهرا سلام الله علیها از مردم:
بعد از آن تلاشى که حضرت زهراسلام الله علیها براى هدایت مردم و برگرداندن ولایت به حضرت على علیه السلام کرد، و مورد بى مهرى و ستم قرار گرفت، از مردم فاصله گرفت و در خانه مشغول عزادارى و گریه بر فقدان پدر شد، امّا این بار هم مورد بى لطفى قرار گرفت و جمعى از بزرگان به حضور امیرالمؤمنین علىعلیه السلام آمدند و عرض کردند:
فاطمه سلام الله علیها شب و روز گریه مى کند. شب از گریه آن حضرت خواب نداریم و روز براى ما آرامش نیست تا بتوانیم به امور معاش خود بپردازیم. ما از تو تقاضا مى کنیم که به آن حضرت بگویى، یا شب گریه کند و روز آرام باشد و یا روز گریه کند و شب آرام باشد.
حضرت على علیه السلام نزد فاطمه سلام الله علیها رفت و او را هم چنان گریان دید. کمى که آرام گرفت، به او فرمود: «از من تقاضا کردند که شما، یا شب گریه کنى یا روز». فاطمه سلام الله علیها گفت: «من به زودى از میان آنان مى روم. دست از گریه ام برنمى دارم تا به پدرم ملحق شوم».
سپس حضرت على علیه السلام براى فاطمه سلام الله علیها سرپناهى به نام «بیت الأحزان» دورتر از خانه هاى مردم در قبرستان بقیع ساخت.
فاطمه سلام الله علیها هر روز صبح حسن و حسین علیه السلام را در پیش روى خود به سوى بقیع روانه مى کرد و گریان به بیت الأحزان مى رفت. وقتى که شب فرا مى رسید، حضرت على علیه السلام نزد او مى آمد و همراه آن حضرت به خانه مراجعت مى کرد.(47)
امام صادق علیه السلام مى فرماید: «هر روز از مدینه خارج مى شد و کنار قبرهاى شهیدان مشغول گریه بود»(48).
و بر مردانتان خشمناکم»(49).
رفت.(50)
ب) دورى حضرت مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف) از مردم و ستمگران:
حضرت مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف) از هنگام ولادت، از مردم و به ویژه ستمگران، مخفى بود. در آغاز ولادت، بعضى به صورت محدود مى توانستند خدمت آن حضرت برسند. این محدودیت، در زمان غیبت صغرى بیش تر شد و در زمان غیبت کبرى به اوج خود رسید و از مردم دورى مى فرمود.
امام باقرعلیه السلام مى فرماید:
«إذا غضب الله تبارک و تعالى على خلقه، نحّانا عن جوارهم.
هنگامى که خداى تبارک و تعالى بر مردمان خشمگین شود، ما را از مجاورت آنان دور مى سازد(51).
(52)(53)
نمى بینند، او در موسم حج حاضر مى شود و مردم را مى بیند اما مردم او را نمى بینند.(54)
خود حضرت مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در توقیع شریف به شیخ مفید مى فرماید:
اگر چه ما در مکان دور دستى زندگى مى کنیم، مکانى که از خانه هاى ستمگران به دور است، به جهت مصلحتى که خداوند براى ما و شیعیان ما دیده در این دورى، امّا ما از خبرهاى شما آگاه هستیم(55)....
حضرت به على بن ابراهیم بن مهزیار فرمود:
پدرم امام عسکرى علیه السلام با من پیمان بسته که در کنار گروهى که مورد غضب و نفرین خداوند قرار گرفتند، زندگى نکنم و به من دستور داده که تنها در کوه هایى که عبور از آن دشوار است و زمین هاى ویران، مسکن گزینم(56)....
1 بحار الانوار، ج 40، ص 44؛ فاطمة الزهراء سلام الله علیها بهجة قلب المصطفى صلی الله علیه وآله وسلم ، ص 177.
2 زمر: 69. (زمین (در آن روز) به نور پروردگارش روشن مى شود)
3. تفسیر نورالثقلین، ذیل آیه، ح 121. (محدث نورى (ره) چند روایت از تفسیر على بن ابراهیم و ارشاد مفید و غیبت طوسى و کمال الدین صدوق و کفایة الاثر شیخ خرّاز و غیبت فضل بن شاذان نقل مى کند و مى گوید به قرینه حدیث اول، معلوم مى شود مراد، نور ظاهرى است وگرنه ممکن است گفته شود مراد نور معنوى است که نور علم و حکمت و عدل باشد؛ نجم الثاقب، جمکران، خصلت بیست و نهم، ص 168.)
4. البته ممکن است این روایت، یک تفسیر باطنى هم داشته باشد که تمام ظلمت ها مى رود حتّى ظلمت هاى نورانى یا پیشرفت هاى علمى مى شود که به نور خورشید و ماه نیاز نباشد. (باید تأمل کرد).
5. شیخ طوسى، الغیبة، ح 484، ص 467؛ المحجة فیما نزل فی القائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، ذیل آیه، ص 748؛ تفسیر نورالثقلین، ج 4، ذیل آیه، ح 122.
6. همان، موسسه معارف اسلامى، ح 487، ص 470؛ کشف الغمة، ج 3، ص 263؛ عزیز آل یاسینعلیه السلام ، ص 48 (به نقل از مهدى منتظر در نهج البلاغه، ص 114).
7. نعمانى، الغیبة، عربى، ص 151، و نشر صدوق، ص 323.
8. منتخب الاثر، باب، أنّه ابن سیّد الإماء، (به نقل از کفایة الاثر و کمال الدین).
9. همان، باب أنّه ابن سید الإماء، (به نقل از کمال الدین) ر.ک: معجم احادیث إلامام المهدى(عجل الله تعالی فرجه الشریف)، ج 3، ح 691، ص 165.
10. امالى صدوق، مجلس 87، ح 947/1. بحارالانوار، ج 43، ص 25. فاطمة الزهراء سلام الله علیها بهجة قلب المصطفى صلی الله علیه وآله وسلم ، ص 129 به نقل از عامه و خاصه.
11. کمال الدین، ب 42، ح 2؛ نجم الثاقب، ط جمکران، باب اول، ص 39؛ اثبات الوصیه، ص 249؛ تفسیر نورالثقلین، ج 5، ذیل سوره قدر، ح 19، ص 616.
12. ر.ک: به بحارالانوار، ج 43، صص 62، 64 و 225 و ج 8، ص 53.
13. فاطمة الزهراء سلام الله علیها بهجة قلب المصطفى صلی الله علیه وآله وسلم ، ص 743 (به نقل از کنزالفوائد، ح 1، ص 150).
14. مقتل خوارزمى، چاپ انوارالهدى، ج 1، ح 25، ص 101.
15. فاطمه الزهراء سلام الله علیها بهجة قلب المصطفى صلی الله علیه وآله وسلم ، ص 10 (به نقل از کشف الغمة، ج 1، ص 506).
16. مناقب ابن شهر آشوب، چاپ دارالاضواء، ج 1، ص 355.
17. سید بن طاووس، اقبال، عمل روز بیستم جمادى الاخرة؛ در مفاتیح الجنان: «السلام علیک أیتها المظلومة المغصوبة».
18. همان، عمل روز بیستم جمادى الاخرة؛ مفاتیح الجنان، زیارت دوم حضرت زهراسلام الله علیها .
19. شیخ طوسى، امالى، ص 156، ضمن ح 258.
20. معجم احادیث الامام المهدى(عجل الله تعالی فرجه الشریف)، ج 3، ح 595، ص 43.
21. روزگار رهایى، ج 2، ص 608 (به نقل از ینابیع المودة، ج 3، ص 131).
22. کمال الدین، باب 34.
23. معجم أحادیث الإمام المهدى(عجل الله تعالی فرجه الشریف)، ج 3، ح 752، ص 229.
24. همان، ج 3، ح 833، ص 297، و ح 1072، ص 500.
25. همان، ج 4، ح 1098، ص 20؛ و کمال الدین، باب 58، ح 25.
26. عنایات حضرت مهدى(عجل الله تعالی فرجه الشریف) به علما و طلاب، ص 176، (پاورقى).
27. همان (به نقل از: شیفتگان حضرت مهدى(عجل الله تعالی فرجه الشریف)، ج 3، ص 160).
28. فاطمة الزهراء سلام الله علیها بهجة قلب المصطفى صلی الله علیه وآله وسلم ، ص 198، (به نقل از بحارالانوار، ج 22، ص 491).
29. همان، ح 6، ص 109 (به نقل از احقاق الحق، ح 10، ص 185) و ر.ک: بحارالانوار، ج 36، ح 110، ص 288.
30. مفاتیح الجنان، زیارت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها ، مقتل خوارزمى، ج 1، ح 21، ص 99.
31. چهل حدیث پیرامون نور یزدان، ص 14 (به نقل از: کفایة الأثر، ص 159).
32. نغمه هاى فاطمیهسلام الله علیها ، ص 24.
33. با دعاى ندبه در پگاه جمعه، ص 16 (به نقل از عیون أخبار الرضاعلیه السلام ، ج 1، ص 47؛ کمال الدین، ج 1، ص 268).
34. مفاتیح الجنان، دعاى عهد.
35. مکیال المکارم (فارسى) ج 2، ص 218 و (عربى) ج 2، ص 160 (به نقل از کتاب غایة المرام، سید محدث بحرانى(ره) ص 189 باب 23 ح 105؛ به نقل از غیبت نعمانى، نشر صدوق، ح 24، ص 133).
36. کامل الزیارات، پیام حق، 1377، باب 40، ح 4، ص 386.
37. همان، پیام حق، 1377، باب 40، ح 4، ص 386؛ مفاتیح الجنان، فصل هفتم، مقصد اول (به نقل از ابن قولویه و کلینى و سید بن طاووس و دیگران).
38. بحار الأنوار، ج 45، ح 12، ص 401؛ النجم الثاقب، مسجد مقدس جمکران، 1380، چاپ چهارم، ص 495.
39. النجم الثاقب، مسجد مقدس جمکران، 1380، چاپ چهارم، ص 489؛ مفاتیح الجنان، تشّرف حاج على بغدادى.
40. ر. ک: خلاصة العبقرى الحسان، ص 34؛ العبقرى الحسان، ج 2، ص 80.
41. در مجله انتظار، شماره 7 گفتیم، به بیست و پنج مورد از شباهت هاى این دو بزرگوار اشاره مى کنیم، ولى به موارد دیگرى برخورد کردیم. مواردى هم برادر ارجمند آقاى لطیف زاده تحقیق کردند، از این روى برخى از آن ها را ذکر مى کنیم.
42. ر.ک: صحیح بخارى، دارالکتاب العلمیة، ج 3، باب 40، باب غزوة خیبر، ح 4240 و 4241، ص 80.
43. کمال الدین و تمام النعمة، ج 1، باب 26، ح 14؛ بحار الأنوار، ج 51، ص 109.
44. همان، ج 2، باب 45، توقیع 4.
45. نور: 55.
46. روزگار رهایى، ج 2 ص 607.
47. ر.ک: چشمه در بستر، ص 255؛ فرهنگ فاطمیه، ص 140 (به نقل از بحار الانوار، ج 43، ص 177).
48. بحار الأنوار، ج 43، ص 35.
49. ر.ک: چشمه دربستر، ص 434، و بحارالانوار، ج 43، ص 158؛ عوالم العلوم، ج 11، قسمت دوم، ص 814؛ أعلام النساء، ج 4، ص 128.
50. صحیح بخارى، دارالکتب العلمیة، باب غزوة خیبر، ح 4240 و 4241، ص 80.
51. روزگار رهایى، ج 1، ص 191، (به نقل از کافى، ج 1، بابٌ فی الغیبة، ح 31 و به نقل از بحارالأنوار، ج 52، ص 90).
52. کافى، ج 1، بابٌ فى الغیبة، ح 25.
53. همان، ح 13 و 30.
54. همان، ح 12؛ الغیبة نعمانى، ح 13، 14، 15 و 16، ص 251.
55. احتجاج، دارالاسوه، ج 2، ص 597.
56. طوسى، الغیبة، معارف اسلامى، ص 266.
منبع