شب قدر و حضرت فاطمه(س)

سوال

 

رابطه شب قدر و ولایت چیست؛ زیرا می گویند شب قدر ارتباط تنگاتنگی با امام زمان (عج) دارد؟ در جایی خواندم که امام صادق (علیه السلام) فرمود: حقیقت شب قدر، حضرت زهرا (علیهاالسلام) است؛ آیا این سخن درست است و اگر درست است، معنایش چیست؟[1]

 

 

پاسخ

 

یکی از مسائل پر رمز و راز در مجموعه علوم و معارف الهی، مسئله «شب قدر» است. نخست گفتنی است، شب قدر، ظرف نزول قرآن است: «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیلَةِ الْقَدْرِ»[2]. اما این چه نوع ظرفی است؟ بین عموم مردم مشهور است که «شب قدر» ظرف زمان است. طبق این بیان، شب قدر، به معنای پاره ای از زمان (شب) است که در آن، قرآن از عالم بالا به دنیا نازل گشته است و به دلیل اهمیت این نزول و مسائل جنبی و یا عوامل زمینه ساز آن- که از درک ما انسان ها فراتر است- خداوند می فرماید: «وَ ما أَدْراک ما لَیلَةُ الْقَدْرِ»[3]؛ «چه چیزی تو را آگاه کرد که شب قدر چیست؟» و «لَیلَةُ الْقَدْرِ خَیرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ»[4]؛ «شب قدر، از هزار ماه بهتر است». عبادتی که در این شب انجام می شود، بهتر از هر عبادتی است که انسان آنها را در طول هزار ماه انجام می دهد و نیز: «تَنَزَّلُ الْمَلائِکةُ وَ الرُّوحُ فِیها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کلِّ أَمْرٍ»[5]؛ «در این شب فرشتگان و روح به اذن پروردگارشان فرود می آیند و با خود مقدرات همه امور را فرود می آورند» و «سَلامٌ هِی حَتَّی مَطْلَعِ الْفَجْرِ»[6]؛ «این شب [یکسره ] تا طلوع فجر سلام و سلامتی است».