عنصر درخت رسالت و امامت

عَنْ سَلَّامِ بْنِ الْمُسْتَنِیرِ قَالَ: «سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ تَعَالَى:‏ ﴿کَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِی السَّماءِ تُؤْتِی أُکُلَها کُلَّ حِینٍ بِإِذْنِ رَبِّها﴾ (ابراهیم:۲۴) فَقَالَ:‏ الشَّجَرَةُ رَسُولُ‏ اللَّهِ‏ نَسَبُهُ‏ ثَابِتٌ‏ فِی بَنِی هَاشِمٍ وَ فَرْعُ الشَّجَرَةِ عَلِیٌّ وَ عُنْصُرُ الشَّجَرَةِ فَاطِمَةُ وَ أَغْصَانُهَا الْأَئِمَّةُ وَ وَرَقُهَا الشِّیعَةُ وَ إِنَّ الرَّجُلَ مِنْهُمْ لَیَمُوتُ فَتَسْقُطُ مِنْهَا وَرَقَةٌ وَ إِنَّ الْمَوْلُودَ مِنْهُمْ لَیُولَدُ فَتُورِقُ وَرَقَةً.»

ترجمه:

سلّام بن مستنیر می‌گوید: از امام باقر(علیه السلام) سؤال کردم دربارۀ قول خداوند متعال که می‌فرماید: ﴿کَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِی السَّماءِ تُؤْتِی أُکُلَها کُلَّ حِینٍ بِإِذْنِ رَبِّها﴾ [مانند درختى پاک است که ریشه‏اش استوار و شاخه‏اش در آسمان است و در هر زمان به اذن پروردگارش میوه می دهد]. امام باقر(علیه السلام) فرمودند: آن درخت، رسول‌الله(صل الله علیه و آله) است که نسب آن حضرت در بنی هاشم ثابت است و تنۀ درخت، علی(علیه السلام) و ریشۀ آن فاطمه(علیها السلام) و شاخه‏هایش ائمه(علیهم السلام) و برگ‌های این درخت شیعیان هستند و یک نفر از شیعیان که می‌میرد برگى از آن مى‏افتد و فرزندى از شیعیان که متولد می‌شود بر درخت یک برگ می‌روید.

قلب و روح پیامبر

رُوِیَ عَنْ مُجَاهِدٍ قَالَ النَّبِیُّ وَ هُوَ آخِذٌ بِیَدِ فَاطِمَةَ فَقَالَ: «مَنْ عَرَفَ هَذِهِ فَقَدْ عَرَفَهَا وَ مَنْ لَمْ یَعْرِفْهَا فَهِیَ فَاطِمَةُ بِنْتُ مُحَمَّدٍ وَ هِیَ بَضْعَةٌ مِنِّی وَ هِیَ قَلْبِی‏ وَ رُوحِیَ‏ الَّتِی‏ بَیْنَ جَنْبَیَّ فَمَنْ آذَاهَا فَقَدْ آذَانِی وَ مَنْ آذَانِی فَقَدْ آذَى اللَّهَ‏».

ترجمه:

از مجاهد روایت شده است: پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله) در حالى که دست فاطمه(علیها السلام) را [در دست] گرفته بود فرمود: هر کس این دختر را مى‏شناسد که مى‏شناسد و هر کس که نمى‏شناسد [بداند که] او فاطمه(علیها السلام) دختر محمّد(صلی الله علیه و آله) است. او پاره‏اى از وجود من است و او قلب من و روح من است که بین دو پهلویم جای دارد. پس هر که‏ او را آزار دهد مرا آزرده است و هر که مرا بیازارد خدا را آزرده است.

زیارت فاطمه، زیارت پیامبر

حَدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ أَبِی الصُّهْبَانِ الْبَاهِلِیُّ قَالَ: حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ عَلِیِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ حَمْزَةَ بْنِ حُمْرَانَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْأَنْصَارِیِّ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَال‏ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ: «..إِنَّ اللَّهَ قَدْ وَکَّلَ بِفَاطِمَةَ رَعِیلاً مِنَ الْمَلَائِکَةِ یَحْفَظُونَهَا مِنْ بَیْنِ یَدَیْهَا وَ مِنْ خَلْفِهَا وَ عَنْ یَمِینِهَا وَ عَنْ یَسَارِهَا وَ هُمْ مَعَهَا فِی حَیَاتِهَا وَ عِنْدَ قَبْرِهَا بَعْدَ مَوْتِهَا یُکْثِرُونَ الصَّلَاةَ عَلَى أَبِیهَا وَ بَعْلِهَا وَ بَنِیهَا فَمَنْ زَارَنِی بَعْدَ وَفَاتِی فَکَأَنَّمَا زَارَنِی فِی حَیَاتِی وَ مَنْ زَارَ فَاطِمَةَ فَکَأَنَّمَا زَارَنِی وَ مَنْ زَارَ عَلِیَّ بْنَ أَبِی طَالِبٍ فَکَأَنَّمَا زَارَ فَاطِمَةَ وَ مَنْ زَارَ الْحَسَنَ وَ الْحُسَیْنَ فَکَأَنَّمَا زَارَ عَلِیّاً وَ مَنْ زَارَ ذُرِّیَّتَهُمَا فَکَأَنَّمَا زَارَهُمَا..»( )

پدرت به فدایت

قَالَ أَبُو ذَرٍّ الْغِفَارِیُّ رَحْمَةُ اللَّهِ عَلَیْهِ‏: «دَخَلْتُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ فِی مَرَضِهِ الَّذِی تُوُفِّیَ فِیهِ فَقَالَ: یَا أَبَا ذَرٍّ ایتِنِی بِابْنَتِی فَاطِمَةَ قَال:َ فَقُمْتُ وَ دَخَلْتُ عَلَیْهَا وَ قُلْتُ: یَا سَیِّدَةَ النِّسْوَانِ أَجِیبِی أَبَاکِ قَالَ: فَلَبِسَتْ جِلْبَابَهَا وَ خَرَجَتْ حَتَّى دَخَلَتْ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ فَلَمَّا رَأَتْ رَسُولَ اللَّهِ انْکَبَّتْ عَلَیْهِ وَ بَکَتْ وَ بَکَى رَسُولُ اللَّهِ لِبُکَائِهَا وَ ضَمَّهَا إِلَیْهِ ثُمَّ قَالَ: یَا فَاطِمَةُلَا تَبْکِی‏ فِدَاکِ أَبُوکِ فَأَنْتِ أَوَّلُ مَنْ تَلْحَقِینَ بِی مَظْلُومَةً مَغْصُوبَةً وَ سَوْفَ تَظْهَرُ بَعْدِی حَسِیکَةُ النِّفَاقِ وَ یَسْمُلُ جِلْبَابُ الدِّینِ…».

ترجمه:

ابو‌ذر غفارى گفت: بر رسول خدا(صلی الله علیه و آله) وارد شدم در همان بیماری که در آن از دنیا رحلت فرمود. ایشان به من فرمود: اى ابوذر! دخترم فاطمه(علیها السلام) را نزد من بیاور. ابوذر گوید: برخاستم و نزد فاطمه(علیها السلام) رفتم و عرض کردم: اى سرور زنان، پدرت را اجابت فرما. حضرت(علیها السلام)، چادر خود را پوشید و بیرون آمد تا بر آن حضرت وارد شد. چون رسول خدا(صلی الله علیه و آله) را دید خود را به روى او انداخت و گریست. از گریۀ او پیامبر(صلی الله علیه و آله) نیز گریست و فاطمه(علیها السلام) را به خویش چسبانید و فرمود: اى فاطمه(علیها السلام) – پدرت به فدایت – گریه مکن. تو اولین کسى هستى که به من ملحق شوى در حالی که به تو ستم شده و حقّت غصب شده است [و به ناحق گرفته شده] و به همین زودى، کینه‏ها و عداوتهاى نفاق آشکار گردد، و جامۀ دین کهنه شود.

محبوبترین زنان نزد رسول خدا

عَنِ ابْنِ بُرَیدَة، عَنْ أَبِیهِ قَالَ: «کَانَ أَحَبَّ النِّسَاءِ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ فَاطِمَةُ وَ مِنَ الرِّجَالِ عَلِیٌّ‏».

ترجمه:

ابن بُریده از پدرش نقل می‌کند که گفت: محبوب‌ترین زنان نزد رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فاطمه(علیها السلام) و محبوب‌ترین مردان، علی(علیه السلام) بود.

احترام متقابل از پیغمبرخدا و حضرت زهرا

عَنْ عَائِشَةَ أَنَّهَا قَالَتْ‏: «کَانَتْ [فاطمةُ] إِذَا دَخَلَتْ عَلَیْهِ [صلی الله علیه و آله] رَحَّبَ بِهَا وَ قَامَ إِلَیْهَا فَأَخَذَ بِیَدِهَا فَقَبَّلَهَا‏ وَ أَجْلَسَهَا فِی مَجْلِسِهِ وَ کَانَ إِذَا دَخَلَ عَلَیْهَا رَحَّبَتْ بِهِ وَ قَامَتْ إِلَیْهِ فَأَخَذَتْ بِیَدِهِ فَقَبَّلَتْهُ وَ أَجْلَسَتْهُ فِی‏ مَجْلِسِهَا».

ترجمه:

از عایشه چنین نقل شده است که: هرگاه فاطمه(علیهاالسلام) به حضور پیامبر(صلی الله علیه و آله) مى‏آمد رسول خدا (صلی الله علیه و آله) او را خوش آمد می‌گفت و [به احترام او] می‌ایستاد و به سوی آن حضرت(علیهاالسلام) می‌رفت و دستان او را می‌گرفت و او را می‌بوسید و او را در جاى خود مى‏نشانید و هرگاه پیامبر(صلی الله علیه و آله) نزد فاطمه(علیهاالسلام) مى‏رفت، حضرت فاطمه(علیهاالسلام) به پدر، خوش آمد می‌گفت و بر می‌خاست و به سوی ایشان می‌رفت و دست حضرت را می‌گرفت و او را مى‏بوسید و در جای خود می‌نشانید.

شکایت از زنان قریش به خاطر ملامت شان از ازدواج به علی (ع)

«یا رَسُولَ اللَّهِ: دَخَلَ عَلَیَّ نِساءٌ مِنْ قَرَیْشٍ وَ قُلْنَ لی زَوَّجَکِ رَسُولُ اللَّهِ مِنْ فَقیرٍ لا مالَ لَهُ»

حضرت فاطمه (س) :«ای رسول خدا ! زنانی از قریش به منزل من وارد شدند (و سرزنش آغاز کردند) و گفتند : پیامبر ، تو را همسر کسی قرار داد که فقیر است و سرمایه ای ندارد».

تشبیه ویژه زندگی از خانه پدر به خانه شوهر

از حضرت زهرا(س) در شب عروسی نقل است که فرمودند:

«تَفکَّرتُ فِی حالی عِندَ ذَهاب عُمری وَ نُزُولی فِی قَبری فَشَبَّهتُ دُخُولِی فِی فِراشی بِمَنزِلی کَدُخُولِی إلی لَحدِی وَ قَبرِی»

حضرت فاطمه(س): پیرامون حال و رفتار خویش فکر کردم، به یاد پایان عمر و قبر خویش افتادم که امروز از خانه پدر به خانه شما منتقل شدم و روزی دیگر از اینجا به طرف قبر و قیامت خواهم رفت.

عبادت ویژه در شب زفاف

«فَاُنشِدُکَ الله إنْ قُمتَ إلَی الصَّلَوةِ فَنَعبُد اللهَ تَعالَی هذِهِ اللَّیلَةَ»

«پس تو را به خدا سوگند می دهم که : بیا تا به نماز بایستیم تا با هم در این شب خدا را عبادت کنیم».

آخرین وداع و اولین دیدار

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ: «کَانَ النَّبِیُّ إِذَا أَرَادَ سَفَراً کَانَ آخِرَ النَّاسِ عَهْداً بِفَاطِمَةَ وَ إِذَا قَدِمَ کَانَ أَوَّلَ النَّاسِ عَهْداً بِفَاطِمَةَ.»

ترجمه:

از ابن عباس نقل شده که گفت: هر گاه پیامبر(صلی الله علیه و آله) تصمیم به مسافرت مى‏گرفت آخرین کسی‌که پیامبر(صلی الله علیه و آله) با او وداع می‌کرد حضرت فاطمه(علیها السلام) بود و هنگامى که از سفر باز مى‏گشت اوّلین کسی که پیامبر(صلی الله علیه و آله) با او ملاقات مى‏کرد فاطمه(علیهاالسلام) بود.